ការទិញអចលនវត្ថុសម្រាប់រស់នៅ ឬសម្រាប់វិនិយោគគឺជារឿងមួយដែលយើងត្រូវគិតឱ្យបានល្អិតល្អិនដើម្បីចៀសវាងហានិភ័យ ឬការមិនមានលទ្ធភាពបង់នៅពាក់កណ្តាលទី។ មានការផ្សព្វផ្សាយមិនតិចទេ ដែលប្រើប្រាស់ពាក្យថា បង់ប្រាក់មានភាពងាយស្រួលបំផុត ឬមិនចាំបាច់មានប្រាក់កក់ជាដើម (សម្រាប់ការលក់គម្រោង) តែអ្វីដែលសំខាន់ គឺយើងត្រូវដឹងពីលទ្ធភាពរបស់ខ្លួនឯងជាមុនសិន ថាតើយើងអាចមានលទ្ធភាពបង់ផ្ទះបានកម្រិតណា។ ពិតមែនហើយ ប្រសិនបើយើងមានលុយសុទ្ធច្រើន គ្រប់តម្លៃទិញអចលនវត្ថុនោះ យើងនឹងមិនចាំបារម្មណ៍ថាយើងមានលទ្ធភាពឬអត់នោះទេ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើយើងមានលុយតែមួយចំនួនក្នុងដៃ ហើយតម្លៃផ្ទះ/ដីនោះខ្ពស់ជាងនោះយើងត្រូវតែចេះគណនាពីលទ្ធភាពរបស់យើង។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំនឹងលើកយកវិធីងាយដើម្បីយើងអាចគណនាពីលទ្ធភាព ថាតើយើងអាចទិញអចលនទ្រព្យបានតម្លៃប៉ុន្មាន?
១. មានលុយ 20%ទៅ30%ក្នុងដៃ
ជាទូទៅ មិនថាយើងទិញ អចលនទ្រព្យពីគម្រោង ឬទិញតពីគេ អ្វីដែលល្អបំផុតគឺយើងត្រូវមាន20% ទៅ30%នៃតម្លៃផ្ទះជាមុនសិន ហើយ70% ទៅ80%ទៀតត្រូវកម្ចីពីធនាគារ (ធនាគារបច្ចុប្បន្នភាគច្រើន អាចឱ្យកម្ចីខ្ពស់បំផុត80%នៃថ្លៃអចលនវត្ថុ ជាមួយនឹងការប្រាក់ទាប)។ ឧទាហរណ៍យើងមានលុយក្នុងដៃ20,000ដុល្លារ យើងអាចគណនាដោយយោងតាមចចំនួន20%ដោយ៖
តម្លៃអចលនវត្ថុគួរទិញ=$20,000/(20/100)=$100,000
ដូចនេះ តម្លៃផ្ទះដែលអ្នកអាចមានលទ្ធភាពទិញបានគឺប្រហែល $100,000 ដោយ ពីរម៉ឺនដុល្លារជាលុយផ្ទាល់ខ្លួន និង8ម៉ឺនទៀតជាលុយខ្ចីពីធនាគារ។ ប៉ុន្តែ វិធីតែមួយខាងលើមិនទាន់អាចកំណត់បានមួយ100%នោះទេថាយើងពិតជាអាចទិញផ្ទះតម្លៃខាងលើនេះ តែត្រូវគណនារកលទ្ធភាពបង់ប្រចាំខែផងដែរ។
២. គណនាលទ្ធភាពបង់ប្រចាំខែ
ឧទាហរណ៍ថាយើងត្រូវកម្ចីធនាគារ80% យើងអាចប្រើប្រាស់កម្មវិធីគណនាកម្ចីធនាគារតាមរយៈប្រភពជាច្រើន ហើយខ្ញុំសូមណែនាំគេហទំព័រមួយដែលមានតំណភ្ជាប់មួយនេះ។ ពេលដែលអ្នកចូលទៅក្នុងតំណភ្ជាប់ អ្នកគ្រាន់តែបំពេញក្នុងប្រអប់ Amount of Loan (ទំហំកម្ចី):$80,000 Loan term in years (រយៈពេលខ្ចី):20ឆ្នាំ និងក្នុងក្នុងប្រអប់អាត្រាការការប្រាក់ Interest rate per year: 8% រួចហើយចុច Calculate (គណនា)។
បន្ទាប់ពីគណនាហើយ អ្នកនឹងឃើញទឹកប្រាក់ដែលត្រូវបង់ប្រចាំខែ $669.15 ហើយត្រូវបង់រយៈពេល20ឆ្នាំ។ ជាទូទៅ ធនាគារនឹងរំពឹងអ្នកមានចំណូលយ៉ាងតិច២ដងនៃប្រាក់ដែលត្រូវបង់ប្រចាំខែ ប្រសិនបើយោងតាមឧទាហរណ៍ខាងលើ អ្នកត្រូវមានយ៉ាងតិចជាង$1,300ជាចំណូលប្រចាំខែ។ ក្រៅពីនេះ អ្នកក៏ត្រូវគិតផងដែរថា តើប្រាក់នៅសល់បន្ទាប់ពីការបង់រំលស់ទៅធនាគារនោះ អាចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃអ្នកដែរឬទេ? ប្រសិនបើមិនប៉ះពាល់ទេ យើងអាចនិយាយបានថា អ្នកអាចទិញបានតម្លៃផ្ទះដែលបានគណនាខាងលើ តែប្រសិនបើការបង់ប្រចាំខែអ្នកគឺមិនអាចទៅរួច ទោះបីជាមាន20%ហើយក៏ដោយ អ្នកគួរតែបន្ថយទំហំតម្លៃអចលនទ្រព្យ ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃខ្លាំង ដោយធ្វើយ៉ាងណា អ្នកអាចមានលទ្ធភាពបង់ប្រចាំខែបាន។
ខ្ញុំលើកទឹកចិត្តឱ្យមានលុយក្នុងដៃខ្លះ ហើយដាក់កម្ចីជាមួយធនាគារ ដើម្បីកាត់បន្ថយទម្ងន់ការប្រាក់ ព្រោះជាទូទៅធនគារគិតការប្រាក់ចន្លោះពី7% ទៅ8%សម្រាប់កម្ចីទិញផ្ទះ ខុសពីបង់រំលស់ពីគម្រោងផ្ទាល់ដែលមានអាត្រាការប្រាក់រហូតដល់12%ឯណោះក្នុងមួយឆ្នាំ។
មានគម្រោងខ្លះក៏ផ្តល់ការបង់ប្រាក់20% ឬ30%ដំបូងរយៈពេលវែងហើយគ្មានការប្រាក់ ដែលជាជម្រើសល្អផងដែរ តែអ្នកក៏ត្រូវគិតនិងវាយតម្លៃថា តម្លៃដែលគេលក់ជូននោះ ពិតជាតម្លៃទីផ្សារ ឬក៏ជាតម្លៃដែលគេបានគិតបូកបន្ថែមការប្រាក់រួចជាស្រេចនៅក្នុងតម្លៃនោះ។