អាជីវកម្មនីមួយៗមានបុគ្គលិកច្រើនបែបខុសៗគ្នា។ ជួនកាលបុគ្គលិកខ្លួនឯងផ្ទាល់ក៏មិនច្បាស់ដែរថាខ្លួនឯងស្ថិតនៅក្នុងប្រភេទមួយណា។ ចំពោះអាជីវកម្មថ្មីឬអ្នកមានបំណងចង់រកការងារធ្វើពិតជាត្រូវការការពិចារណាទៅលើការរើសប្រភេទបុគ្គលិកមកបំពេញការងារឲ្យត្រូវនឹងអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនឬដាក់ពាក្យធ្វើការឲ្យស្របតាមអ្វីដែលគេចង់បាន។ ខាងក្រោមនេះគំនិតនឹងលើកយកប្រភេទនៃនិយោជិកមួយចំនួនដែលយើងសង្កេតឃើញមាននៅក្នុងបរិបទសង្គមសព្វថ្ងៃ៖
#ទី១ បុគ្គលិកពេញម៉ោង
ពួកគេជាប្រភេទបុគ្គលិកអចិន្រៃ្តយ៍ដែលតែងតែមកធ្វើការជាប្រចាំ។ ពួកគេធ្វើការ៤០ម៉ោងឬ៤៨ម៉ោងក្នុងមួយសប្តាហ៍អាស្រ័យទៅលើគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនគេផ្ទាល់។ ចំពោះការបំពេញការងារគឺពួកគេធ្វើទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគេនិងនិយោជករបស់គេដោយគេមានសិទ្ធិនិ ទំនួលខុសត្រូវ និងអត្ថប្រយោជន៍ពេញលេញក្នុងនាមជាបុគ្គលិកម្នាក់។ ម្យ៉ាងទៀតវាក៏អាចទៅតាមផលប្រយោជន៍ ឧទាហរណ៍បុគ្គលិកផ្នែកលក់ជាដើម។
#ទី២ បុគ្គលិកក្រៅម៉ោង
ពួកគេក៏ជាបុគ្គលិកអចិន្ត្រៃយ៍ផងដែរ។ ពួកគេធ្វើការតិចជា៤០ម៉ោងក្នុងមួយសប្តាហ៍ដោយគេអាចធ្វើទៅតាមវេនដែលក្រុមហ៊ុនតម្រូវឲ្យឬតាមកាលៈទេសៈដែលគេអាចធ្វើបាន។ ប៉ុន្តែវេនដែលគេធ្វើការគឺទៀងទាត់តាមសប្តាហ៍នីមួយៗ។ ប្រាក់បៀវត្សរ៍ដែលគេទទួលបានគឺប្រហែលជាពាក់កណ្តាលនៃបុគ្គលិកពេញម៉ោងឬអាចតិចឬច្រើនជាងនេះអាស្រ័យលើម៉ោងដែលគេធ្វើការ។ ដោយឡែកទំនួលខុសត្រូវ សិទ្ធិ និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗក្នុងនាមជាបុគ្គលិកគឺគេមានប្រហាក់ប្រហែលនឹងបុគ្គលិកពេញសិទ្ធិដែរ។
#ទី៣ បុគ្គលិកពីប្រភពខាងក្រៅ
ពួកគេជាបុគ្គលិកដែលក្រុមហ៊ុនយកមកពីប្រភពខាងក្រៅឬស្ថាប័នផ្សេង(Outsource)ប៉ុន្តែមិនមានឈ្មោះជាបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុនទេ។ ក្រុមហ៊ុនធំៗមួយចំនួននៅប្រទេសយើងបានប្រើវិធីនេះចំពោះដំណែងមិនចាំបាច់ខ្លះៗព្រោះវាជួយកាត់បន្ថយការចំណាយដូចជាអ្នកបើកឡាន អ្នកអនាម័យ សន្តិសុខ ឬCall centreជាដើមដោយក្រុមហ៊ុនត្រូវបង់លុយទៅឲ្យស្ថាប័នដែលគេយកបុគ្គលិកមកនោះ។
#ទី៤ បុគ្គលិកបណ្តោះអាសន្ន
ពួកគេអាចជាបុគ្គលិកដែលគេជួលតាមរដូវឬតាមស្ថានភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន។ នៅពេលដែលមានតម្រូវការកើនឡើងដូចជាពេលបុណ្យទាន រដូវច្រូតកាត់ រដូវប្រមូលផលបន្លែឬផ្លែឈើ និងឧស្សាហកម្មសាច់ជាដើមក្រុមហ៊ុននឹងជួលពួកគេដើម្បីធ្វើការនិងបញ្ចប់ការងារទៅវិញតាមកិច្ចសន្យា។ រីឯប្រាក់បៀវត្សរ៍គឺក្រុមហ៊ុនជាអ្នកផ្តល់ទៅឲ្យផ្ទាល់។ ជួនកាលក្រុមហ៊ុននឹងជួលពួកគេឡើងវិញនៅពេលដែលរដូវកាលនោះចាប់ផ្តើម។ ម្យ៉ាងទៀតពួកគេក៏អាចជាបុគ្គលិកស្ម័គ្រចិត្តផងដែរដែលក្រុមហ៊ុនរើសយកមកធ្វើការនៅពេលដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ណាមួយនិងត្រូវការចំនួនមនុស្សច្រើន។
#ទី៥ បុគ្គលិកជំនួយ
ពួកគេក៏អាចស្ថិតក្នុងប្រភេទនៃបុគ្គលិកពីប្រភពខាងក្រៅដែរ(Outsource)។ ក្រុមហ៊ុននឹងជួលគេជាក្រុមក្នុងករណីដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវការគេមួយរយៈដើម្បីឲ្យគេបំពេញការងារលើគម្រោងណាមួយផ្តាច់មុខតែម្តងដោយទូទាត់ថ្លៃចំណាយនិងពេលវេលារួចជាស្រេចនៅក្នុងកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់ណាមួយ។ ពួកគេអាចជាអ្នកម៉ៅការ(Contractor)ឬអ្នកម៉ៅការរង(Sub-contractor)។
#ទី៦ បុគ្គលិកហាត់ការងារឬចុះកម្មសិក្សា
ប្រភេទចុងក្រោយនេះគឺជាបុគ្គលិកដែលត្រូវបានក្រុមហ៊ុនជ្រើសរើសដើម្បីឲ្យពួកគេអាចរៀនសូត្រពីការងារមុនពេលដែលគេចូលទៅបំពេញការងារពិតប្រាកដ។ គេអាចចូលធ្វើការដំបូងរយៈពេល៣ខែឬអាចតិចឬច្រើនជាងនេះអាស្រ័យលើគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន។ ពួកគេអាចទទួលបានប្រាក់កម្រៃបន្តិចបន្តួចឬគ្មានសោះនៅកំឡុងពេលហ្វឹកហាត់ការងារ។ ក្រោយពេលបញ្ចប់ការចុះកម្មសិក្សា ក្រុមហ៊ុននឹងវាយតម្លៃទៅលើការបំពេញការងាររបស់គេដើម្បីដឹងថាគួររើសពួកគេមកធ្វើជាបុគ្គលិកពេញសិទ្ធិឬអត់។
យ៉ាងណាមិញអាជីវកម្មតែមួយពិតមែនតែអាចមានបុគ្គលិកច្រើនប្រភេទខុសៗគ្នាទៅតាមស្ថានភាពនៃក្រុមហ៊ុននីមួយៗ។
ឯកសារយោង៖
Robert L. Mathis, John H. Jackson, Sean R. Valentine (2004). Human Resource Management (Chapter 4). USA, Cengage Learning.
Types of employees. (n.d.). Retrieved August 4, 2017, from www.fairwork.gov.au
Types of employee. (n.d.). Retrieved August 4, 2017, from www.employment.govt.nz