បើនិយាយឲ្យចំទៅ ពិជគណិតគឺជាការស្វែងរកចំនួនដែលយើងមិនដឹង ឬក៏គឺជាការបម្លែងបញ្ហាដែលមាននៅក្នុងជីវិត ប្រចាំថ្ងៃទៅជាសមីការដើម្បីធ្វើការដោះស្រាយ។ សៀវភៅជាច្រើនដែលបានបោះពុម្ភអំពីមុខវិជ្ជានេះ មិនបានធ្វើការពន្យល់បកស្រាយថា ពិជគណិតគឺជាមុខវិជ្ជា សម្រាប់ធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងជីវិតពិតនោះទេ ប៉ុន្តែសៀវភៅទាំងនេះបែរជាចាប់ផ្តើមឡើងដោយការពន្យល់ពីច្បាប់ ទម្រង់ការ និងរូបមន្តទៅវិញ។
ពិជគណិតគឺជាមែកធាងមួយរបស់គណិតវិទ្យាដោយធ្វើការជំនួសលេខដោយអក្សរ។ សមីការពិជគណិតគឺជាការតំណាងឲ្យរង្វាស់មួយ ហើយប្រសិនបើផ្នែកម្ខាងនៃរង្វាស់នោះមានការប្រែប្រួល វានឹងធ្វើឲ្យផ្នែកម្ខាងទៀតមានការប្រែប្រួលផងដែរ។ ពិជគណិតអាចរួមបញ្ចូល ចំនួនពិត ចំនួនកំផ្លេច(Complex numbers), ម៉ាទ្រីស វ៉ិចទ័រ ជាដើម ។ល។
ឧទាហរណ៍៖ សុខបានកាន់ប៉េងប៉ោងជាច្រើនជាប់នឹងដៃរបស់គេ។ ប៉ុន្តែមួយរំពិចនោះមានខ្យល់មួយយ៉ាងធំបានបក់មក ធ្វើឲ្យប៉េងប៉ោងចំនួន៨បានហោះទៅបាត់ ដែលធ្វើឲ្យសុខនៅសល់តែប៉េងប៉ោងចំនួន៩ប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងដៃ។ តើសុខមានប៉េងប៉ោងសម្រុបប៉ុន្មានមុននឹងខ្យល់បក់យកទៅ?
នៅក្នុងពិជគណិត លំហាត់មួយនេះអាចបម្លែងទៅជាទម្រង់សមីការមួយគឺ:
x – 8 = 9
អញ្ញត្តិ x គឺជាអក្សរសម្រាប់តំណាងឲ្យចំនួនប៉េងប៉ោងសម្រុបដែលយើងចង់រក។ យើងដឹងថា ខ្យល់បានបក់ផាត់ប៉េងប៉ោងចំនួន៨ទៅបាត់ ហើយយើងដឹងទៀតថា ចំនួនប៉េងប៉ោងដែលសល់នៅក្នុងដៃសុខមានចំនួន៩។ (ចូរចាំថា x គឺជាអក្សរដែលគេនិយមប្រើច្រើនជាងគេដើម្បីតាងឲ្យចំនួនដែលយើង ចង់រក។ បើយើងធ្វើការដោះស្រាយសមីការនេះ x – 8 = 9 នោះគឺយើងគ្រាន់តែធ្វើការបោះ៨ ទៅខាងស្តាំដៃ នោះសមីការនឹងក្លាយទៅជា x= 8 + 9។ ដូច្នេះយើងឃើញហើយថា ចំនួនប៉េងប៉ោងសម្រុប x=17។
ហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវការពិជគណិត?
គឺមានតែអ្នកប៉ុណ្ណោះដែលអាចឆ្លើយនឹងសំនួរនេះបាន។ ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវចាំថា ពិជគណិតគឺជាស្ពានមួយសម្រាប់ឈានឆ្ពោះទៅចាប់នូវមុខវិជ្ជាគណិតកម្រិតខ្ពស់ដ៏ទៃទៀត។ ប្រសិនបើអ្នកមិនមានមូលដ្ឋានគ្រឹះផ្នែកពិជគណិតនេះទេ អ្នកនឹងមិនអាចឈានដល់គោលដៅរបស់អ្នកឡើយ។ ពិជគណិតគឺជាវិជ្ជាដែលបង្កើនសមត្ថភាពរបស់អ្នកដូចជាការ ការគិត តក្កវិជ្ជា លំអាន ការដោះស្រាយបញ្ហា ការគិតពិចារណាបានល្អ ។ល។ កម្រិតចំណេះដឹងផ្នែកគណិតវិទ្យាកាន់តែខ្ពស់ ឱកាសការងាររបស់អ្នកនៅក្នុងផ្នែក វិស្វកម្ម រូបវិទ្យា សរសេរកូដកុំព្យូទ័រ ។ល។ ក៏កាន់តែសម្បូរបែបផងដែរ។ គណិតវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់ក៏ជាតម្រូវការមួយដ៏ចាំបាច់សម្រាប់បន្តការសិក្សារនៅក្នុងថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាផងដែរ។
ប្រភព៖http://math.about.com/od/algebra/a/WhyAlgebra.htm